İnşaatta Yeşil Teknolojiler (Green Construction): Çeşitleri ve Faydaları Neler?
Geleceğimizi doğrudan tehdit eden karbon emisyonuna karşı son yıllarda artan bilinçle birçok uygulama hayata geçiriliyor. Bunlardan biri de green construction yani yeşil bina uygulamaları. Bu uygulamalar insanlığın ve gezegenimizin geleceği için oldukça büyük öneme sahip, çünkü küresel karbon emisyonunun yaklaşık %40’ı, inşaat sektöründen kaynaklanıyor. Bu sektörde hayata geçirilecek her iyileştirme de haliyle geleceğimize pozitif katkı sağlıyor.
Teknoloji ilerledikçe, toplumsal bilinç arttıkça ve pozitif katkılar alındıkça artan yeşil inşaat teknolojileri sayesinde geleceğe daha umutla bakmamız mümkün. O halde şimdi, yeşil bina teknolojileri ve bu teknolojilerin faydalarına göz atalım.
Green building olarak da anılan yeşil bina, yapıların çevre üzerinde etkilerini en aza indirecek hatta pozitif katkı sağlayabilecek teknolojileri ve tasarımları ifade eder. Tasarım, inşa, işletme, bakım ve yenileme gibi tüm süreçlerde çevre üzerinde olumsuz etkilerin en aza indirildiği, pozitif katkı sağlamanın hedeflendiği şekilde yapılar inşa edilen bu anlayış, sürdürülebilir mimari uygulamaları içerir.
Doğal malzemeler, yenilenebilir kaynaklar, inovatif teknolojiler, geri dönüşüm uygulamaları aracılığıyla yapıların hem mümkün oldukça kendi ihtiyaçlarını karşılamalarına hem de doğaya olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya odaklanır. Enerji tasarrufu, düşük bakım maliyeti ve israfın ortadan kaldırılmasının hedeflendiği yeşil bina teknolojileri ise oldukça çeşitlidir.
Malzemeler Farklı, Hedef Aynı
Karbon emisyonunu azaltmayı hatta ortadan kaldırıp karbon tutmayı öncelik kabul eden yeşil bina teknolojilerin başında, buna uygun malzemeler gelir. Ahşap, bambu, doğal taşlar, kompozit, cam elyaf, doğal lif, selüloz, fiber çimento, kül, geri dönüştürülmüş plastik gibi düşük emisyonlu malzemeler kullanılarak yapıların karbon salınımı gerçekleştirmesinin önüne geçilir.
Doğal ışıktan yararlanma, yenilenebilir enerji kaynakları ve güneş enerjisi kullanımı da yeşil bina uygulamaları arasında olmazsa olmazdır. Bunun için güneş panelleri, inovatif projelerle elde edilen ve güneş enerjisi elde etmeye yarayan doğal malzemeler, rüzgar türbinleri, hava kanalları kullanılır. Bu sayede yapılar mümkün oldukça kendi enerjilerini üretir ve gerektiğinde şebekeye enerji aktarımı yapabilir.
Elde edilen enerjinin daha verimli kullanılabilmesi için de yalıtım uygulamalarına mutlaka yer verilir. Yangına ve neme dayanıklı yalıtım malzemeleri kullanılarak iç ortam ısısının korunması, ısınma için daha fazla enerji tüketimine gereksinim kalmaması sağlanır. Yeşil yalıtım malzemelerine ek olarak güneş ışığının emilmesine ve içeri girmesine izin veren, iç ısıyı koruyan yeni nesil pencereler ve benzer yeşil inşaat teknolojilerinden de yararlanılır.
Doğal kaynakların korunması ve kullanılması amacıyla hayata geçirilen uygulamalardan biri de tabii ki atık su arıtma teknolojilerinin kullanılmasıdır. Siyah su / gri su geri dönüşümü ve yağmur suyu toplama kanalları ile hem var olan su kaynaklarının tekrar kullanılabilmesi hem de yeni kaynaklardan yararlanılabilmesi hedeflenir.
Tabii yeşil inşaat teknolojileri yalnızca dış mekanı ele almaz. Yapıların içinde kullanılan akıllı cihazlar ile en düşük enerji tüketimi, optimum fayda, ihtiyaçların toplu fayda doğrultusunda karşılanması, havalandırmanın en az maliyetle en doğru şekilde karşılanması gibi sonuçlar elde edilir. Bunlara ek olarak yeşil çatılar ve altyapılar, LED aydınlatmalar, gün ışığı kontrollü aydınlatma sistemleri gibi uygulamalardan da yararlanılır.
Bu unsurları karşılayan yapılara verilen Yeşil Bina Sertifikası da hem ulusal hem de uluslararası standartların yapı sektöründe kabul edildiğini gösterir. Su ve diğer doğal kaynakların israfını azaltan, karbon emisyonu ile mücadele eden, hava ve su kalitesini artıran, biyoçeşitliliği ve ekosistemi koruyan, yapıların bakım maliyetlerini azaltan, malzeme ve enerji verimliliğini artıran bu standartlar ile hem bireylerin ve dolayısıyla toplumların yaşam kalitesi artar hem de gezegenimizin geleceğini güvence altına alma gücümüz artar.
Kısacası kaynakların daha verimli kullanılması, karbon ayak izinin azaltılması, inşaat maliyetlerinin azalması, daha uzun ömürlü yapılar inşa edilmesi ve çevresel etkilerin negatiften pozitife çevrilebilmesi için yeşil inşaat teknolojileri desteklenmeli, yaygınlaştırılmalı ve temel standartlar halini almalı. Ancak bu sayede çevreye verdiğimiz zararı azaltabilir hatta tersine çevirebiliriz.
Teknoloji ilerledikçe, toplumsal bilinç arttıkça ve pozitif katkılar alındıkça artan yeşil inşaat teknolojileri sayesinde geleceğe daha umutla bakmamız mümkün. O halde şimdi, yeşil bina teknolojileri ve bu teknolojilerin faydalarına göz atalım.
Green building olarak da anılan yeşil bina, yapıların çevre üzerinde etkilerini en aza indirecek hatta pozitif katkı sağlayabilecek teknolojileri ve tasarımları ifade eder. Tasarım, inşa, işletme, bakım ve yenileme gibi tüm süreçlerde çevre üzerinde olumsuz etkilerin en aza indirildiği, pozitif katkı sağlamanın hedeflendiği şekilde yapılar inşa edilen bu anlayış, sürdürülebilir mimari uygulamaları içerir.
Doğal malzemeler, yenilenebilir kaynaklar, inovatif teknolojiler, geri dönüşüm uygulamaları aracılığıyla yapıların hem mümkün oldukça kendi ihtiyaçlarını karşılamalarına hem de doğaya olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya odaklanır. Enerji tasarrufu, düşük bakım maliyeti ve israfın ortadan kaldırılmasının hedeflendiği yeşil bina teknolojileri ise oldukça çeşitlidir.
Malzemeler Farklı, Hedef Aynı
Karbon emisyonunu azaltmayı hatta ortadan kaldırıp karbon tutmayı öncelik kabul eden yeşil bina teknolojilerin başında, buna uygun malzemeler gelir. Ahşap, bambu, doğal taşlar, kompozit, cam elyaf, doğal lif, selüloz, fiber çimento, kül, geri dönüştürülmüş plastik gibi düşük emisyonlu malzemeler kullanılarak yapıların karbon salınımı gerçekleştirmesinin önüne geçilir.
Doğal ışıktan yararlanma, yenilenebilir enerji kaynakları ve güneş enerjisi kullanımı da yeşil bina uygulamaları arasında olmazsa olmazdır. Bunun için güneş panelleri, inovatif projelerle elde edilen ve güneş enerjisi elde etmeye yarayan doğal malzemeler, rüzgar türbinleri, hava kanalları kullanılır. Bu sayede yapılar mümkün oldukça kendi enerjilerini üretir ve gerektiğinde şebekeye enerji aktarımı yapabilir.
Elde edilen enerjinin daha verimli kullanılabilmesi için de yalıtım uygulamalarına mutlaka yer verilir. Yangına ve neme dayanıklı yalıtım malzemeleri kullanılarak iç ortam ısısının korunması, ısınma için daha fazla enerji tüketimine gereksinim kalmaması sağlanır. Yeşil yalıtım malzemelerine ek olarak güneş ışığının emilmesine ve içeri girmesine izin veren, iç ısıyı koruyan yeni nesil pencereler ve benzer yeşil inşaat teknolojilerinden de yararlanılır.
Doğal kaynakların korunması ve kullanılması amacıyla hayata geçirilen uygulamalardan biri de tabii ki atık su arıtma teknolojilerinin kullanılmasıdır. Siyah su / gri su geri dönüşümü ve yağmur suyu toplama kanalları ile hem var olan su kaynaklarının tekrar kullanılabilmesi hem de yeni kaynaklardan yararlanılabilmesi hedeflenir.
Bir Bütün Olarak Yeşil Bina
Tabii yeşil inşaat teknolojileri yalnızca dış mekanı ele almaz. Yapıların içinde kullanılan akıllı cihazlar ile en düşük enerji tüketimi, optimum fayda, ihtiyaçların toplu fayda doğrultusunda karşılanması, havalandırmanın en az maliyetle en doğru şekilde karşılanması gibi sonuçlar elde edilir. Bunlara ek olarak yeşil çatılar ve altyapılar, LED aydınlatmalar, gün ışığı kontrollü aydınlatma sistemleri gibi uygulamalardan da yararlanılır.
Bu unsurları karşılayan yapılara verilen Yeşil Bina Sertifikası da hem ulusal hem de uluslararası standartların yapı sektöründe kabul edildiğini gösterir. Su ve diğer doğal kaynakların israfını azaltan, karbon emisyonu ile mücadele eden, hava ve su kalitesini artıran, biyoçeşitliliği ve ekosistemi koruyan, yapıların bakım maliyetlerini azaltan, malzeme ve enerji verimliliğini artıran bu standartlar ile hem bireylerin ve dolayısıyla toplumların yaşam kalitesi artar hem de gezegenimizin geleceğini güvence altına alma gücümüz artar.
Kısacası kaynakların daha verimli kullanılması, karbon ayak izinin azaltılması, inşaat maliyetlerinin azalması, daha uzun ömürlü yapılar inşa edilmesi ve çevresel etkilerin negatiften pozitife çevrilebilmesi için yeşil inşaat teknolojileri desteklenmeli, yaygınlaştırılmalı ve temel standartlar halini almalı. Ancak bu sayede çevreye verdiğimiz zararı azaltabilir hatta tersine çevirebiliriz.