Kişisel Blog

Atlantik'ten Karadeniz'e Aralıksız Pedal Çevirme: EuroVelo

Daha önce de dünyada bisiklet kullanımının yaygınlaşması ve Türkiye’deki bisiklet kullanımı ile ilgili bilgiler vermiştim. Bu yazıların ana fikri, gün geçtikçe ülkelerin bisikleti kullanımını yaygınlaştırmak için çalışmalar yaptığı ve şehirlerin bisikletlilere uygun hale getirilmesinin hem çevre hem de insan sağlığı için şart olduğu yönündeydi. Bu çalışmalardan biri de Avrupa’yı bir uçtan diğer uca yani Atlantik Okyanusu’ndan Karadeniz’e kadar birleştiren EuroVelo.

Birden çok amacı olan bir proje EuroVelo. Bir yandan geçtiği Avrupa şehirlerinin prestijini artırıp sosyo-ekonomik açıdan kalkınmasını sağlamayı, diğer yandan da toplumlar arasında bisiklet kullanımının yaygınlaştırılmasını hedefliyor. Yani deyim yerindeyse bir taşla iki kuş vurma niyetinde.

ABD ve Kanada’da da benzerleri bulunan EuroVelo, çok büyük bir kısmı tamamlanmış ve kullanılmakta olan 19 rotadan oluşuyor. Toplam yaklaşık 80 bin kilometre uzunluğunda olan EuroVelo rotaları arasında Atlantik Sahili Rotası, Başkentler Rotası, Orta Avrupa Rotası, Atlantik’ten Karadeniz’e Nehirler Rotası, Güneş Rotası, Hansa Rotası, Doğu Avrupa Rotası, Demir Perde Yolu gibi farklı isimlerle anılan, birbirinden farklı konseptlere sahip birçok seçenek mevcut.

Yalnızca Fransa, İspanya gibi ülkeleri değil; Slovenya, Karadağ, Bosna-Hersek ve daha fazlasını da kapsayan EuroVelo bisiklet yolu rotalarının üzerinde 20’den fazla UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan eser de bulunuyor. Kısacası Avrupa’nın kültürlerini, tarihini, medeniyetlerini birbirine bağlıyor ve sınırların kalktığı bir Avrupa hayalini daha canlı kılıyor. Peki, EuroVelo bisiklet yollarının kriterleri neler? Yani her bisiklet yolu, bu rotalardan birine dahil olabiliyor mu?

Öncelikle bisiklet yolunun eğimi %6’yı geçmemeli. Üstelik yolun genişliği de en az iki bisikletin yan yana geçebileceği şekilde olmalı. Ayrıca yolun %80’inin kapalı olması ve günde ortalama binden fazla motorlu taşıt geçmemesi de aranan şartlardan. Yılın her günü kullanıma açık olması gereken yol için en önemli şartlardan biri de 30 kilometrede bir servis, 50 kilometrede bir konaklama ve 150 kilometrede bir de toplu taşıma imkanı sunması. Bu şartlar karşılanmadığı takdirde yolun rotalara dahil olması mümkün değil.

EuroVelo ile ilgili akıllara gelen bir soruya da cevap verelim: Türkiye’den EuroVelo’ya dahil olan şehir ya da rota var mı? Son birkaç yılda yapılan görüşmeler ve altyapı çalışmalarının ardından 2019 sonunda İzmir, EuroVelo’nun yeni üyesi olmaya hak kazandı. Yaklaşık 7 milyar euro’luk ekonomi oluşturan EuroVelo’ya Türkiye’den dahil olan İzmir’le birlikte EuroVelo 8-Akdeniz Rotası, yaklaşık 6.400 kilometreye yaklaşmayı başardı.

Bu başarı hem toplumlar arasındaki etkileşimin artmasını hem bölgenin turizm ile daha da kalkınmasını hem de başta yerel halk olmak üzere zamanla toplumun bisiklet kullanımına daha da ısınmasını sağlayacak. Bu bakımdan çok değerli ve önemli bir adım.
Girişimcilik
Şehircilik ve Çevre
İnovasyon