Kişisel Blog

Türkiye’de Girisimcilik Ekosistemi Büyümeye Devam Ediyor

Ülkemizin geleceği için girişimciliğin önemine zaman zaman vurgu yaparım. Çünkü günlük ya da kısa vadeli ekonomik göstergelerin aksine ülke ekonomisinin uzun vadeli yolculuğunu, katettiği mesafeyi ve geleceğe hangi adımlarla ilerlediğini daha iyi gösterdiğine inanırım. Bu nedenle son yıllarda Türk girişimcilik ekosistemine dair raporları daha sık inceliyorum. KPMG Türkiye’nin Türkiye Start-up Yatırımları Raporu da bu bakımdan dikkatimi çekti.

Rapora göre son yıllarda yükselişini sürdüren ve 2020 yılında 335 milyar dolarlık hacme ulaşan dünya start-up ekosistemi, 2021 yılında neredeyse iki kat artmış ve 643 milyar dolarlık yatırım almış. Türk girişimcilik ekosistemi ise 2020’de 143 milyon dolarlık hacme ulaşırken 2021’de 10 kat artarak 1.4 milyar dolar yatırıma ulaşmış durumda. Aynı dönemde girişimlere yönelik satın alma işlem hacmi ise 2.4 milyar dolar seviyesinde. Üstelik 2021’de unicorn sayısı 6’ya ulaşmış.

2020’de Türkiye GSYH’sinin 0.3’ünü oluşturan start-up yatırımları. 2021’de 0.6’ya çıkarken toplam işlem sayısı da 155’ten 251’e yükselmiş durumda. İşlem hacmine göre en çok yatırım alan sektörler ise e-ticaret sağlayıcıları, teslimat ve lojistik ile oyun olurken işlem sayısında ise SaaS, fintech ve pazaryerleri zirvede yer alıyor. Burada en dikkat çekici nokta ise Türk oyun sektörüne yapılan yatırımların hızla artmaya devam ettiği. Yatırımcıların en çok önem verdiği sektörlerin başında gelen oyun sektörü, en hacimli 10 işlemden 3’üne sahip olmuş.

Ayrıca geçtiğimiz günlerde StartupCentrum ise 2022 yılının birinci çeyrek raporunu yayımladı. Buna göre Türk girişimcilik sektörü, 2022’nin ilk çeyreğinde de gelişimini sürdürmüş durumda. İlk çeyrekte 61 adet girişim, 231 yatırımcıdan toplam 1.28 milyar dolar yatırım alırken bu girişimlerin ortalama yaşı ise 3’ün üzerinde. İşlem sayısı olarak en çok yatırım alan sektörler oyun, finans ve yapay zeka olurken yatırım miktarı bakımından 2022’de en çok yatırım alan sektörler yiyecek teslimatı, oyun ve yapay zeka oldu.

İlk çeyrekte 61 adet yatırım yapılırken girişimlerin %26’sından fazlasının kurucu ortakları arasında kadınlar yer alıyor. Rapora göre 3 girişim, 100 milyon dolar ve üzeri yatırım alırken girişim başına düşen yatırım miktarı ise 25 milyon dolar civarında.

Türk girişimcilik ekosisteminde İstanbul’un yeri ise tartışılmaz. İlk çeyrekte 5 farklı şehirde yatırım yapılırken tüm yatırımların %82’sinin merkezi ise İstanbul. Ülke genelinde yatırım yapan 231 yatırımcının 36’sı ise yabancı. Yani yabancı yatırımcılar da Türk girişimlerine yoğun ilgi göstermeye devam ediyor.

Startups.watch'un girişim ekosistemi 2022 2. çeyrek raporuna göre de yılın ilk 6 ayında Türkiye girişimcilik ekosisteminde 157 girişim, 562 yatırımcıdan toplam 1.4 milyar dolar yatırım aldı. Bu da gösteriyor ki 2021 yılının tamamında alınan yatırım miktarı, 2022’nin ilk altı ayında gerçekleşmiş durumda. En çok yatırım alan sektörler ise fintech, sağlık, e-ticaret, market teslimatı uygulamaları ve oyun oldu.

Her ne kadar komşularımız arasındaki savaş ile dünya genelinde de net bir şekilde hissedilen yakıt, gıda ve döviz krizleri nedeniyle son 5 çeyreğin en düşük performansı 2022’nin 2. çeyreğine ait olsa da hem adet hem de miktar olarak her geçen yıl büyümeye devam eden bir girişimcilik ekosistemimiz olduğu aşikar. Üstelik bu büyüme yalnızca yerli yatırımcılar sayesinde gerçekleşmiyor. 2022 yılının ilk yarısında her 4 yatırımdan biri yabancı yatırımcı. Aynı zamanda bu dönemdeki her 4 girişimden birinde kadınların imzası var. Üstelik bu oran, son 5 yılın en yükseği. Yükselen değer ise oyun sektörü. Öyle ki ilk altı ayda 333 milyon dolar yatırım alan Türk oyun sektörü, bu miktar ile Avrupa’da İngiltere, Norveç, Finlandiya ve İsveç’in önünde ilk sırada yer alıyor.

Dünya genelinde düşüş yaşandığı açıklanan start-up ekosisteminde her geçen yıl büyümeye devam eden Türk girişimleri geliştikçe gözler daha fazla üzerimizde olacak. Bu da yerli ve yabancı yatırımcılar için güvenli liman olma hedefimizi daha da pekiştirecek ve yeni fırsatlarla birlikte geleceğe daha güçlü adımlar atabileceğiz. Bu bakımdan Türk girişim ekosisteminin geleceğimizdeki yerinin oldukça kritik olduğunu düşünüyorum.
Girişimcilik
Şehircilik ve Çevre
İnovasyon