Sıfır Karbon Hedefi İçin Enerji Verimliliği Yüksek Pasif Evler
Dünya nüfusu hızla artarken doğal kaynakların tüketimi de artış gösteriyor. Üstelik bu kaynakların kullanımı sırasında çevreye zarar verecek uygulamalar da sürdürülüyor. Özellikle şehirler, küresel karbon emisyonunun büyük bir kısmını tek üreterek iklim krizini güçlendiriyor. İklim krizinin olumsuz sonuçlarını tersine çevirmek ve geleceğe güvenle bakabilmek için ise şehirleşmede özel standartları eksiksizce uygulamak gerekiyor. Bu standartlardan biri de son dönemde dünyanın farklı bölgelerinde sayıları hızla artan pasif evler.
Almanca passivehausen sözcüğünden dünyaya yayılan pasif ev, 90’lı yıllarda çerçevesi çizilmiş bir kavram. Yüksek verimliliğe odaklanan pasif evlerin özellikleri, çevreye duyarlı ve enerji kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmaları. Yenilenebilir enerji kaynaklarından ve yalıtım uygulamalarından yararlanan bu evlerde her şey sıcaklığı sabit tutmak, ama bunu yaparken de minimum enerji harcamak üzerine tasarlanır. Temel prensipleri ve inşa sürecinde kullanılan malzemelerle de karbon nötr hedefi için önemli avantajlar sunar.
Sıcaklık, nem ve havalandırma gibi unsurları kontrol etmek için güneş enerjisi, rüzgar türbini, jeotermal enerji ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları kullanılırken özel yalıtım malzemeleri, enerji verimli aydınlatma ve ısıtma-soğutma sistemleri, çift camlı pencereler ve doğal ışık için geniş cam yüzeylerden yararlanılır. Kısacası pasif evler; enerji ihtiyacını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılayan, enerji verimliliğini sağlamak için yalıtım ve aydınlatmada yüksek kaliteli ürünlere önem veren evlerdir.
Geleneksel binalardan %90, ortalama yeni binalardan ise %75 daha verimli ve tasarruflu ısıtma-soğutma imkanı sağladığı belirtilen pasif everin özelliklerine ve prensiplerine yakından bakalım. En başta pasif evlerde mükemmel çatı, duvar ve zemin yalıtımları bulunur. Binaların dış yüzeyi ve kapılarla pencereler de hava sızdırmaz özellikleriyle ısının içeride ideal seviyede tutulmasını sağlar. Havalandırmada yüksek verimlilik sağlayan sistemler, doğal ışıktan daha fazla faydalanmak için geniş cam yüzeyler mutlaka bulunur. Öyle ki günlük kişi başı temiz hava ihtiyacı hesaplanarak havalandırma sistemlerinin ideal seviyede temiz hava sağlaması önceliklidir.
Termal hava kontrolü ile dışarısı sıcakken içerinin serin, dışarısı soğukken içerinin sıcak olmasını sağlayan pasif evler, yüksek izolasyon kabiliyetleriyle de ısıtma ve soğutma için daha fazla enerji harcanmasının önüne geçer. Mekanın hiçbir noktasında soğuk alanlar oluşmasına izin vermeyerek konforu artırıp küf oluşumunu engellerken mekanın hava kalitesini de en üst seviyede tutar. Hava sızıntısı olmaması için hava girebilecek tüm noktaları kapatarak enerjiden en üst seviyede verim alınmasını sağlayan pasif evler, banyo ve mutfak gibi alanlardaki kirli havanın da hemen dışarı tahliye edilmesini sağlar.
Modern mimari tasarımlardan biri olan pasif evlerde güneş ışığından da bolca yararlanılabilmesi için iki ve üç camlı geniş pencereler tercih edilirken sıcak mevsimlerde iç mekanın fazla ısınmaması için gölgeleme unsurlarına da yer verilir. Buhar ve nem kontrolü sağlanarak da hem hava kalitesi hem de malzeme güvenliği sağlanmış olur.
Cereyan oluşmasını ve kötü kokuların içeriye yayılmasını önleyen, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasını ve daha az toz oluşmasını sağlayan pasif evlerin avantajları ise oldukça fazladır. Isı yalıtımı ve enerji verimliliği sayesinde çok daha az enerji kaynağının kullanılması sağlanır. Böylece çevreye ve ekonomiye ciddi oranda tasarruf imkanı sunar. Yenilenebilir enerji kaynaklarını merkeze aldığı için de karbon salımını minimum seviyeye indirerek sıfır karbon hedefine yaklaşılmasına yardımcı olur.
Mekanın hava kalitesini yüksekte, ısıyı da ideal seviyede tutması ise konforlu bir yaşam alanı sunar. Ayrıca inşasında çevreye zararlı olmayan yapı malzemelerinin kullanılması da karbon emisyonunu önleme açısından oldukça değerlidir. Üstelik sıcak iklimlerde serinlik sağlamak, soğuk iklimlerde sıcaklığı korumak için bölgesel farklılaşmalara da imkan tanır.
Kısacası pasif evler, daha uzun ömürlü ve verimli yapılarda daha az maliyetle ve çevreyi koruyarak konforlu şekilde yaşamaya imkan tanır. Henüz ülkemizde bu tip yapılar yaygınlaşmamış olsa da yeniliklere hızla ayak uyduran inşaat sektörü, bu tasarımı da ülkemize uyarlama konusunda hızlı adımlar atacaktır.
Almanca passivehausen sözcüğünden dünyaya yayılan pasif ev, 90’lı yıllarda çerçevesi çizilmiş bir kavram. Yüksek verimliliğe odaklanan pasif evlerin özellikleri, çevreye duyarlı ve enerji kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmaları. Yenilenebilir enerji kaynaklarından ve yalıtım uygulamalarından yararlanan bu evlerde her şey sıcaklığı sabit tutmak, ama bunu yaparken de minimum enerji harcamak üzerine tasarlanır. Temel prensipleri ve inşa sürecinde kullanılan malzemelerle de karbon nötr hedefi için önemli avantajlar sunar.
Sıcaklık, nem ve havalandırma gibi unsurları kontrol etmek için güneş enerjisi, rüzgar türbini, jeotermal enerji ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları kullanılırken özel yalıtım malzemeleri, enerji verimli aydınlatma ve ısıtma-soğutma sistemleri, çift camlı pencereler ve doğal ışık için geniş cam yüzeylerden yararlanılır. Kısacası pasif evler; enerji ihtiyacını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılayan, enerji verimliliğini sağlamak için yalıtım ve aydınlatmada yüksek kaliteli ürünlere önem veren evlerdir.
Geleneksel binalardan %90, ortalama yeni binalardan ise %75 daha verimli ve tasarruflu ısıtma-soğutma imkanı sağladığı belirtilen pasif everin özelliklerine ve prensiplerine yakından bakalım. En başta pasif evlerde mükemmel çatı, duvar ve zemin yalıtımları bulunur. Binaların dış yüzeyi ve kapılarla pencereler de hava sızdırmaz özellikleriyle ısının içeride ideal seviyede tutulmasını sağlar. Havalandırmada yüksek verimlilik sağlayan sistemler, doğal ışıktan daha fazla faydalanmak için geniş cam yüzeyler mutlaka bulunur. Öyle ki günlük kişi başı temiz hava ihtiyacı hesaplanarak havalandırma sistemlerinin ideal seviyede temiz hava sağlaması önceliklidir.
Hava Şartlarına Uyum Sağlayan Verimli Evler
Termal hava kontrolü ile dışarısı sıcakken içerinin serin, dışarısı soğukken içerinin sıcak olmasını sağlayan pasif evler, yüksek izolasyon kabiliyetleriyle de ısıtma ve soğutma için daha fazla enerji harcanmasının önüne geçer. Mekanın hiçbir noktasında soğuk alanlar oluşmasına izin vermeyerek konforu artırıp küf oluşumunu engellerken mekanın hava kalitesini de en üst seviyede tutar. Hava sızıntısı olmaması için hava girebilecek tüm noktaları kapatarak enerjiden en üst seviyede verim alınmasını sağlayan pasif evler, banyo ve mutfak gibi alanlardaki kirli havanın da hemen dışarı tahliye edilmesini sağlar.
Modern mimari tasarımlardan biri olan pasif evlerde güneş ışığından da bolca yararlanılabilmesi için iki ve üç camlı geniş pencereler tercih edilirken sıcak mevsimlerde iç mekanın fazla ısınmaması için gölgeleme unsurlarına da yer verilir. Buhar ve nem kontrolü sağlanarak da hem hava kalitesi hem de malzeme güvenliği sağlanmış olur.
Cereyan oluşmasını ve kötü kokuların içeriye yayılmasını önleyen, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasını ve daha az toz oluşmasını sağlayan pasif evlerin avantajları ise oldukça fazladır. Isı yalıtımı ve enerji verimliliği sayesinde çok daha az enerji kaynağının kullanılması sağlanır. Böylece çevreye ve ekonomiye ciddi oranda tasarruf imkanı sunar. Yenilenebilir enerji kaynaklarını merkeze aldığı için de karbon salımını minimum seviyeye indirerek sıfır karbon hedefine yaklaşılmasına yardımcı olur.
Mekanın hava kalitesini yüksekte, ısıyı da ideal seviyede tutması ise konforlu bir yaşam alanı sunar. Ayrıca inşasında çevreye zararlı olmayan yapı malzemelerinin kullanılması da karbon emisyonunu önleme açısından oldukça değerlidir. Üstelik sıcak iklimlerde serinlik sağlamak, soğuk iklimlerde sıcaklığı korumak için bölgesel farklılaşmalara da imkan tanır.
Kısacası pasif evler, daha uzun ömürlü ve verimli yapılarda daha az maliyetle ve çevreyi koruyarak konforlu şekilde yaşamaya imkan tanır. Henüz ülkemizde bu tip yapılar yaygınlaşmamış olsa da yeniliklere hızla ayak uyduran inşaat sektörü, bu tasarımı da ülkemize uyarlama konusunda hızlı adımlar atacaktır.
