Fosil Yakıtlara Kapalı Avrupa’da “Green Zone” Uygulamaları
Son dönemde yapılan çalışmalar, bilinenin aksine dizel motorlu araçların da benzinli araçlar gibi zararlı olduğunu ortaya koyuyor. Hatta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan testlere göre dizel motorlu araçlar hem çevreye hem de insan sağlığına oldukça zararlı. Yaklaşık 10 kat daha gaz salınımı yaptığı belirlenen bu araçlar, hava kirliliğinden iklim değişikliğine kadar birçok olumsuz durumun sorumlularından biri. Bunun ortaya çıkmasıyla birlikte de hem dünyanın birçok ülkesi hem de Avrupa ülkeleri, dizel motorlarla ilgili kısıtlamalar ve yasaklar uygulamaya başladı.
“Greenzone” olarak anılan bu uygulamalarda amaç, dizel motoru önce belli bölgelerde, sonra da ülkelerin genelinde kullanımdan kaldırıp yasaklamak. Uygulamayı hayata geçiren ilk ülke de Almanya olmuştu. Almanya’daki greenzone uygulamaları, önce birkaç şehirde dizel araçların kullanımının yasaklanmasıyla başladı. Köln, Hamburg, Stuttgart gibi şehirlerde hayata geçirilen bu yasak da diğer Avrupa ülkelerine örnek oldu.
Fransa, Norveç, Hollanda gibi ülkeler, dizel araçla girilmeyen greenzone’lar yani yeşil alanlar oluşturulacağını ilan ettiler. Yani bu uygulamayla birlikte Paris, Amsterdam gibi şehirlerde dizel motorlu araçlar kullanılamayacak.
Tüm bunların yanında en sert uygulamalardan birini hayata geçiren ülke ise İtalya oldu. Ülkenin en büyük şehirlerinden Milano’da dizel araç yasağı uygulanmaya başlandı ve bunun kısa vadede tüm ülkeye yayılması için çalışmalara hız verildi. İtalya’daki greenzone uygulamasına göre Milano’ya yalnızca Euro 5 ve Euro 6 benzin kullanan araçlarla LPG’li, hibrit, elektrikli ve metanla çalışan araçlar girebilecek. Ayrıca LPG’li ve Euro 4 ile Euro 5 kullanan motosikletler de şehre girmesine izin verilen araçlar arasında.
Tabii yeşil alan uygulamalarına ek olarak bu ülkelerde dizel motorlu araçların satışına da sınırlama getirildi. Hollanda, 2025 yılından itibaren dizel araçların satışını yasaklayan bir karar aldı. İngiltere yasak tarihini 2040’tan 2035’e çekerken Almanya ise dizel araçları 2030’dan itibaren yasaklayacağını açıkladı ve şimdiden üretimlerini azaltmaya, hatta bazı modelleri durdurmaya başladı. Ayrıca Avrupa’da dizel motor yasağı bunlarla sınırlı değil. Danimarka, İrlanda, İsveç gibi ülkeler 2030, İskoçya 2032, Fransa ise 2040’tan itibaren yürürlüğe girecek şekilde dizel araç satışını yasaklayacağını duyuran ülkeler.
Dünyada dizel motor satış yasağı da gün geçtikçe artıyor. Kosta Rika, İsrail, Hindistan, Çin, Avustralya, Japonya gibi ülkeler de yakın gelecekte dizel araç kullanımını sınırlandıracağını ve yasaklayacağını duyurdu. Özellikle dev ekonomilere sahip ülkelerin bu uygulamaya katılması demek, kanaatimce fazla uzak olmayan bir gelecekte bu kararların tüm dünyada etkili olacağı anlamına geliyor.
Özellikle nüfus yoğunluğu fazla olan şehirlerde bu kararların hızla uygulamaya geçirilmesi hem doğa hem de insan sağlığına verilen zararların minimuma indirilmesi bakımından oldukça önemli. Dünya ile entegre olan ülkemizin de yakın gelecekte bu greenzone uygulamalarına katılacağını ve orta vadede dizel araçların kullanımını sınırlandıracağını düşünüyorum. Daha yeşil bir gelecek için tüm çalışmaların kararlılıkla yürütülmesi ve hızlıca hayata geçirilmesi şart. Ne de olsa hepimiz aynı gezegende yaşıyoruz ve birimizin verdiği zarar, kaçınılmaz olarak diğerimizi etkiliyor.
“Greenzone” olarak anılan bu uygulamalarda amaç, dizel motoru önce belli bölgelerde, sonra da ülkelerin genelinde kullanımdan kaldırıp yasaklamak. Uygulamayı hayata geçiren ilk ülke de Almanya olmuştu. Almanya’daki greenzone uygulamaları, önce birkaç şehirde dizel araçların kullanımının yasaklanmasıyla başladı. Köln, Hamburg, Stuttgart gibi şehirlerde hayata geçirilen bu yasak da diğer Avrupa ülkelerine örnek oldu.
Fransa, Norveç, Hollanda gibi ülkeler, dizel araçla girilmeyen greenzone’lar yani yeşil alanlar oluşturulacağını ilan ettiler. Yani bu uygulamayla birlikte Paris, Amsterdam gibi şehirlerde dizel motorlu araçlar kullanılamayacak.
Tüm bunların yanında en sert uygulamalardan birini hayata geçiren ülke ise İtalya oldu. Ülkenin en büyük şehirlerinden Milano’da dizel araç yasağı uygulanmaya başlandı ve bunun kısa vadede tüm ülkeye yayılması için çalışmalara hız verildi. İtalya’daki greenzone uygulamasına göre Milano’ya yalnızca Euro 5 ve Euro 6 benzin kullanan araçlarla LPG’li, hibrit, elektrikli ve metanla çalışan araçlar girebilecek. Ayrıca LPG’li ve Euro 4 ile Euro 5 kullanan motosikletler de şehre girmesine izin verilen araçlar arasında.
Tabii yeşil alan uygulamalarına ek olarak bu ülkelerde dizel motorlu araçların satışına da sınırlama getirildi. Hollanda, 2025 yılından itibaren dizel araçların satışını yasaklayan bir karar aldı. İngiltere yasak tarihini 2040’tan 2035’e çekerken Almanya ise dizel araçları 2030’dan itibaren yasaklayacağını açıkladı ve şimdiden üretimlerini azaltmaya, hatta bazı modelleri durdurmaya başladı. Ayrıca Avrupa’da dizel motor yasağı bunlarla sınırlı değil. Danimarka, İrlanda, İsveç gibi ülkeler 2030, İskoçya 2032, Fransa ise 2040’tan itibaren yürürlüğe girecek şekilde dizel araç satışını yasaklayacağını duyuran ülkeler.
Dünyada dizel motor satış yasağı da gün geçtikçe artıyor. Kosta Rika, İsrail, Hindistan, Çin, Avustralya, Japonya gibi ülkeler de yakın gelecekte dizel araç kullanımını sınırlandıracağını ve yasaklayacağını duyurdu. Özellikle dev ekonomilere sahip ülkelerin bu uygulamaya katılması demek, kanaatimce fazla uzak olmayan bir gelecekte bu kararların tüm dünyada etkili olacağı anlamına geliyor.
Özellikle nüfus yoğunluğu fazla olan şehirlerde bu kararların hızla uygulamaya geçirilmesi hem doğa hem de insan sağlığına verilen zararların minimuma indirilmesi bakımından oldukça önemli. Dünya ile entegre olan ülkemizin de yakın gelecekte bu greenzone uygulamalarına katılacağını ve orta vadede dizel araçların kullanımını sınırlandıracağını düşünüyorum. Daha yeşil bir gelecek için tüm çalışmaların kararlılıkla yürütülmesi ve hızlıca hayata geçirilmesi şart. Ne de olsa hepimiz aynı gezegende yaşıyoruz ve birimizin verdiği zarar, kaçınılmaz olarak diğerimizi etkiliyor.
